فعالیت زمین ساخت جوان در پهنه گسلی قم- زفره، ایران مرکزی

نویسندگان

مریم ده بزرگی

دانشگاه خوارزمی محمد مومنی طارمسری

دانشگاه خوارزمی

چکیده

گسل قم- زفره از گسل های بنیادین با روند شمال غرب- جنوب شرق است که دشت کاشان را از ارتفاعات جنوبی آن جدا می کند و درنهایت به منطقه زفره می رسد. ازآنجاکه  پهنه گسلی قم- زفره یکی از پهنه های مهم و فعال ایران مرکزی در نظر گرفته شده است، بررسی میزان فعالیت تکتونیکی اخیر آن ضروری به نظر می رسد.  بدین منظور در این پژوهش به تحلیل و بررسی6 شاخص مورفوتکتونیکی مهم نظیر گرادیان طولی رودخانه(sl)، عدم تقارن حوضه زهکشی(af)، شکل حوضه زهکشی(bs)، نسبت عرض کف به ارتفاع دره(vf)،  پیشانی کوهستان(j) و انتگرال هیپسومتریک(hi) پرداخته شده است. برای ایجاد حوضه ها بر روی گستره مطالعاتی و به منظور انجام تصحیحات بر روی داده های مدل رقومی ارتفاعی از نرم افزار arc hydro (در محیط نرم افزاری arc gis 10.1) استفاده شده است، پس ازآن 6  شاخص مورفوتکتونیکی بر روی هر یک از حوضه ها مورداندازه گیری و رده بندی قرارگرفته است. در نهایت به منظور تعیین تکتونیک فعال نسبی در منطقه موردمطالعه، شاخص تکتونیک فعال(iat)  محاسبه شده است. بر اساس این شاخص پهنه گسلی قم- زفره به 4 رده فعالیت تکتونیکی بسیار بالا، بالا، متوسط و پایین رده بندی گردید. طبق شاخص iat، 14.39 درصد از گستره موردمطالعه معادل 904.13 کیلومترمربع که 11 حوضه را در برمی گیرد فعالیت تکتونیکی بسیار بالا نشان می دهند، 52.11 درصد از منطقه موردمطالعه(3274.94 کیلومترمربع، 54 حوضه) فعالیت تکتونیکی بالا، 27.29 درصد(1715.36 کیلومترمربع، 32 حوضه) فعالیت تکتونیکی متوسط و 6.21 درصد(390.46 کیلومتر، 6 حوضه) هم فعالیت تکتونیکی پایین را نشان می دهند. در ادامه، به منظور بررسی صحت و تائید شاخص های مورفومتری مطالعات صحرایی گسترده در منطقه موردمطالعه صورت گرفت. شواهد به دست آمده شامل گسلش و شکستگی در واحدهای تراورتن جوان در پهنه گسلی قم زفره بوده که نشانگر فعالیت جوان این پهنه می باشند. در منطقه موردمطالعه بیشترین مقدار فعالیت تکتونیکی در بخش های جنوب شرقی، شمال غربی و مرزهای شرقی گستره مطالعاتی واقع در پهنه گسلی قم- زفره است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گسل‌های جنبا و قطعه‌بندی پهنه گسلی قم - زفره در گستره میان زفره تا شمال کاشان

       پهنه گسلی قم - زفره از دیرباز به‌عنوان یکی از گسل‌های اصلی گستره ایران مرکزی شناخته شده است. در این مقاله با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، عکس‌های هوایی و بررسی‌های صحرایی، هندسه و سازوکار قطعه‌های گسلی در راستای این پهنه در حدفاصل زفره تا شمال کاشان بررسی شده است. جابه‌جایی بستر رودخانه‌ها و مخروط افکنه‌های آبرفتی مشاهده شده بر روی تصاویر ماهواره‌ای و هوایی، همراه با بازدیدهای صحرایی، ...

متن کامل

بررسی ریخت‌زمین‌ساخت و لرزه‌زمین‌ساخت پهنه گسلی راور، جنوب ایران مرکزی

با توجه به توانایی ایجاد زمین‌لرزه‌هایی بزرگ توسط گسل‌های راستالغز د‌رون قاره‌ای که از عناصر مهم دگرشکلی مناطق فعال  قاره‌ها  نیز به‌شمار می‌آیند، تعیین هندسه و کینماتیک این گسل‌ها به همراه شناسایی قطعات فعال و نحوه تکامل ساختاری و زمین‌ساختی آنها در طول زمان امری ضروری به نظر می‌رسد. پهنه گسلی مورب لغز راست‌بر راور با طولی حدود 137 کیلومتر در نزدیکی شهر راور  و در شمال کرمان قرار دارد. در بخش‌...

متن کامل

ارزیابی لرزه زمین ساختی راندگی ها و پهنه های گسلی پنهان در گستره مختاران- خاور ایران

دگرریختی فعال گستره مختاران( خاور ایران) با راندگی های کور پایانه ای گسل راستالغز اسماعیل آباد و سامانه گسلی راستالغز گیو- مختاران شناخته می شود که در جنوب کوهستان باقران با روند شمال باختر پراکنده شده اند. توزیع مکانی رو مرکز زمین لرزه ها در نمودار گل سرخی منتج شده از تحلیل فرای فعالیت سامانه چین گیو و نیز وجود روندهای خاوری- باختری را تایید می کند. مقایسه نقشه های بعد برخالی گسلهای فعال و رو ...

متن کامل

ریخت‌زمین‌ساخت، هندسه و سازوکار جوان پهنه گسلی صوفیان- شبستر، آذربایجان (ایران)

پژوهش پیش رو با هدف بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی در پهنه گسلی صوفیان - شبستر در پهنه البرز باختری - آذربایجان (شمال باختری ایران) به انجام رسیده است. این پهنه گسلی، در دامنه جنوبی بلندی‌های میشو، واحدهای زمین‌شناختی نئوژن و کواترنری را بریده است. بر پایه مطالعه داده‌های حاصل از تلفیق داده رقومی توپوگرافی با مقیاس۲۵۰۰۰/۱، عکس‌های هوایی در مقیاس ۲۰۰۰۰/۱، تصاویر ماهواره‌ای لندست با دقت مکانی٣٠ متر و ...

متن کامل

بررسی نو‌زمین‌ساخت پهنه گسلی مشا- شمال تهران برپایه ویژگی‌های ریخت‌زمین‌ساختی، البرز مرکزی، شمال ایران

گسترش ساختاری تحت تأثیر فعالیت‌های زمین‌ساخت جنبا به‌ دگرشکلی عارضه‌های زمین‌ریختی می‌انجامد. پهنه گسلی مشا- شمال تهران در لبه جنوبی البرز مرکزی شامل ساختارهای زمین‌ساختی شاخصی است. در این راستا مطالعه بر روی نشانه‌های ریخت‌زمین‌ساختی، روش مناسبی در ارزیابی فعالیت‌های زمین‌ساخت نسبی ناحیه است. در این پژوهش 6 شاخص ریخت‌سنجی مهم در نظر گرفته شده است که عبارتند از: شاخص طول - شیب آبراهه(SL) ، انتگ...

متن کامل

تطبیق لندفرمی و ارزیابی پتانسیل فعالیت‏ های تکتونیکی و لرزه‏ خیزی بخش شمالی زون گسلی قم- زفره

پتانسیل لرزه‏خیزی و فعالیت‏های تکتونیکی بخش شمالی سامانۀ گسلی قم- زفره، براساس روش‏های ژئومورفومتری و تطبیق لندفرمی، بررسی شد. برای تطبیق داده‏های به‏دست‏آمده، از شواهد میدانی و مورفوتکتونیکی موجود در منطقه استفاده‏ شد. بدین ‏منظور، از اندازه‏گیری برخی شاخص‏های ژئومورفیک و تطبیق آن‏ها با محل گسل‏های اصلی و کانون‏های لرزه‏خیز بهره‏گیری شد. شاخص‏های ژئومورفیک، که در مطالعات مربوط به ارزیابی فعالی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های ژئومورفولوژی کمی

جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۱۱۰-۱۲۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023